ویتامین َA

ویتامین A داروی بدون نسخه نیست و تنها برای درمان بیماران مبتلا به کمبود ویتامین آ مصرف میشود.

بسته به مشکل فرد،پزشک میزان بخصوصی از این ویتامین را تجویز می کند.پس ویتامین آ را دقیقا مطابق با دستور پزشک خود مصرف کنید و هرگز بدون مشورت با پزشک معالج میزان ویتامین آ را افزایش یا کاهش ندهید.کپسول ها را به طور کامل ببلعید و از جویدن یا خرد کردن آنها خودداری کنید.بهتر است اشکال خوراکی ویتامین آ را با معده خالی مصرف نمایید،اما در صورت بروز ناراحتی معده،دارو را پس از غذا میل کنید.

ویتامین A در رشد نیز مؤثر است و کمبود آن منجر به اختلال در رشد استخوانها می شود. همچنین با کمبود آن ، ایمنی در برابر عفونت کاهش می یابد و کم خونی عارض می شود. به دلیل تأثیر آن در تولید مثل ، کمبود ویتامینa منجر به عدم رشد مناسب جنین و سقط خود به خود می شود.
به دلیل تأثیر آن بر حفظ بافت مخاطی در صورت کمبود آن بافتهای مخاطی بدن که دستگاه گوارش، تنفسی، ادراری و تولید مثل را از ورود میکروبها محافظت می کنند، تغییر شکل داده و بدن در معرض عفونت قرار می گیرد. در اثرکمبود ویتامین ، لایه مخاطی چشم حالت شفاف خود را از دست داده و در صورت ادامه کمبود دریافت، خصوصاً در کودکان مبتلا به سوء تغذیه شدید، کوری عارض می شود. که خوشبختانه در کشور ما کمبود تا این حد مشاهده نمی شود.

ویتامین َA در مواد غذایی

این ویتامین به فرم اصلی اش فقط در مواد غذایی حیوانی موجود است. ویتامینa به مقدار زیاد در جگر وجود دارد. در تخم مرغ میزان محدودی از آن یافت می شوند و شیر و لبنیات منابع خوب ویتامینAهستند . پیش سازهای ویتامینA یعنی کاروتنوئیدها که در بدن به ویتامینA تبدیل می شوند، که در سبزیجات با رنگ سبز تیره مثل سبزی خوردن و اسفناج، در سبزیجات نارنجی رنگ مثل هویج و کدو حلوایی و میوه های به رنگ نارنجی مثل پرتقال و گرمک وجود دارد. بدین خاطر است که توصیه می شود حتماً در کنار غذا، سالاد سبزیجات ، سبزی خوردن ، سوپ سبزیجات یا سبزیجات پخته مثل سیب زمینی داشته باشید.

عوارض جانبی

ویتامینA معمولا در میزان طبیعی و درمانی باعث بروز عوارض جانبی نمیشود،اما مصرف دارو برای مدت طولانی ممکن است سبب بروز افزایش میزان ویتامین در بدن و برخی عوارض شود.سردرد، تشنج،تحریکپذیری،تب،ضعف یا خستگی،افزایش حساسیت به نور خورشید،کاهش اشتها،خشکی دهان،درد شکم،استفراغ،ریزش مو،خشکی و ترک خوردگی پوست یا لب ها و درد استخوان یا مفاصل از اثرات افزایش تدریجی این ویتامین در بدن محسوب می شوند.خواب آلودگی،سرگیجه،سر درد شدید،کاهش هوشیاری،دوبینی،اسهال،استف راغ،پوسته پوسته شدن پوست و خونریزی لثه از علائم و نشانه های افزایش ناگهانی این ویتامین هستند.

کمبود ویتامین A چه عوارضی دارد؟

حتماً با این گفته آشنایی دارید که فردی می گوید «چشمم کم سو شده است یا در تاریکی خوب نمی بینم» و یا حتی خودتان احساس کرده اید زمانی که از نور زیاد به تاریکی وارد می شوید زمان زیادی طول می کشد تا اشیاء اطاق را ببینید. همه این موارد را می توان به کمبود ویتامینA ربط داد. از آنجا که یکی از نقش های اساسی ویتامینA در بینایی می باشد کمبود آن منجر به عارضه ای به نام شب کوری می شود.

اگر در مورد مسمومیت با ویتامینA مطالبی مطالعه کردید و یا نگرانی دارید باید بدانید که ویتامینA از جمله ویتامین هایی است که چون محلول در چربی است و در بدن ذخیره می شود مصرف زیاد آن ایجاد مسمومیت می کند ولیکن مصرف مواد غذایی محتوی ویتامینA عامل مسمومیت نیست بلکه عموماً مصرف میزان های دارویی به میزان 1000 برابر مورد نیاز موجب مسمومیت می شود. از اینرو اگر از قرص های ویتامینA و یا مکمل های ویتامینی مصرف می کنید لازم است طبق دستور توصیه شده عمل کنید. از عوارض مسمومیت با ویتامینA، خشکی لبها، خشکی بینی و چشمها، ریزش مو، خشک شدن و پوسته شدن پوست بدن، سردرد، تهوع و استفراغ است.در مادران باردار مسمومیت ، خطر نقص عضو جنین را بههمراه دارد.
پس بهتراست با مصرف میزان مورد نیاز از ویتامینA سلامت اندامهای بدنتان را حفظ کنید.